ماشین آلات نساجی
ماشین آلات نساجی تجهیزات و ابزارهای مورد نیاز در تولید پارچه و منسوجات نساجی می باشند. در حقیقت ماشین آلات نامی کلی برای این تجهیزات است. پارچه طی مراحل و فرایندی سخت و پیچیده تولید می شود و تمامی این مراحل به کمک ماشین ها مخصوص انجام می گیرد. نساجی صنعتی است که در تمامی ابعاد زندگی بشر رخنه کرده است. همچنین این صنعت به حدی بزرگ است که نمی توان تاثیر آن را بر زندگی های امروزی نادیده گرفت.
از ماشین آلات نساجی برای تولید و تهیه پارچه با کاربردهای مختلف استفاده می شود. تمامی مراحل تولید پارچه اعم از ریسندگی، بافندگی، رنگرزی ، چاپ و غیره تماما به کمک این دستگاه ها انجام می گیرد.
آشنایی با ماشین آلات نساجی
ماشین آلات نساجی انواع مختلفی دارند که از هر کدام با هدف و منظور خاصی استفاده می شود. جهت آشنایی هرچه بیشتر با انواع دستگاه های مورد استفاده در این صنعت لازم است با انواع نساجی آشنا شد. طیف وسیعی از انواع ریسندگی و نساجی وجود دارند که مهم ترین ان ها عبارتند از:
ریسندگی پشمی: برای تبدیل پشم به نخ از نوعی ماشین های آسیاب پشمی استفاده می شود.
ریسندگی نیمه فاستونی: ماشین آلات نساجی که برای ریسندگی نیمه فاستونی به کار برده می شوند همان قابلیت ماشین های ریسندگی پنبه را دارند. تنها مشخصه و تفاوت اصلی این ماشین ها آن است که الیاف را صاف و مستقیم می کنند.
ریسندگی پنبه ای: ماشین آلات نساجی که برای ریسیدن پنبه به کار میروند دستگاه های ویژه ای هستند که دارای امکانات خاص و منحصر به فرد می باشند. این مدل ماشین ها دارای سرعت بالایی در تولید پنبه به نخ هستند.
ریسندگی فاستونی: برای این نوع ریسندگی از انواع ماشین آلات نساجی با هدف تولید نخ استفاده می شود. همچنین از ماشین های مخصوص شستشو نیز در این مرحله استفاده می شود. این ماشین ها معمولا دارای عمق زیادتری نسبت به بقیه دستگاه ها می باشند و برای رنگرزی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
تمامی مراحل تولید پارچه از تبدیل الیاف به نخ گرفته تا مرحله چاپ و آماده سازی به کمک ماشین آلات نساجی می باشد. در یک کارخانه نساجی الیاف برای تبدیل شدن به نخ و در نهایت پارچه باید ۶ مرحله را سپری نمایند. لازم به ذکر است که هر کدام از این مراحل شش گانه نام و عنوانی بخصوص دارند که به کمک ماشین های مخصوص طی می شوند؛
۱: آماده سازی مواد اولیه: در این مرحله با استفاده از دستگاه های مخصوص بسته های حاوی الیاف از همدیگر تفکیک می شوند.
۲: مخلوط کردن الیاف: در این مرحله از ماشین مخلوط کن جهت مخلوط کردن الیاف مختلف و جدا کردن ناخالصی ها استفاده می شود. در این مرحله به کمک ماشین های مخصوص مجموعه ای از فرایند های مکانیکی انجام می گیرند.
۳: وارد شدن الیاف به ماشین کارد: الیافی که در دو مرحله قبل توسط ماشین آلات نساجی مختلف آماده شده اند باید به کمک ماشین کارد تغذیه شوند. کار اصلی این دستگاه عبور دادن الیاف از قسمت های مختلف خود و موازی کردن آن ها است. ماشین کارد به خوبی الیاف را از هم باز کرده و طول آن ها را کوتاه می کند. آنچه که در نهایت از ماشین کارد خارج می شود الیافی به شکل تارعنکبوت می باشند.
نحوه عملکرد ماشین آلات نساجی
قطعا عملکرد هر کدام از ماشین آلات نساجی بر پایه یک سری دستورالعمل و قواعد و با هدف خاصی تعیین شده اند. در ادامه به شرح عملکرد برخی از این دستگاه ها خواهیم پرداخت؛
- ماشین ریسندگی
ماشین ریسندگی یکی از دستگاه های مهم در صنعت نساجی است. زیرا عملکرد آن تاثیر مستقیمی بر روی کیفیت پارچه تولید شده می گذارد. پروسه کار این دستگاه به این شکل است که الیاف را بعد از تفکیک و پاکسازی طی مراحلی تابانده و به نخ تبدیل می کند.
- ماشین بافندگی
ماشین بافندگی جزء پرکاربردترین و مهم ترین ماشین آلات نساجی به شمار می آید. نحوه عملکرد این دستگاه به این صورت است که نخ های تار و پود به شکل منظمی در هم تنیده می شوند. تنیده شدن تار و پود انقدر ادامه خواهد یافت تا در نهایت پارچه مورد نظر تولید شود.
- ماشین رنگرزی
دستگاه رنگرزی یکی از مهمترین ماشین آلات نساجی است. ماشین رنگرزی دارای مدل ها ی مختلفی است و عملکرد همه آن ها در نهایت موجب رنگ شدن الیاف خواهد شد. نحوه عملکرد این ماشین این گونه است که ابتدا الیاف را درون دستگاه قرار می دهند. سپس آن را بر اساس مکانیزم خاصی به رنگ آغشته می کنند.
- ماشین آلات تولید کننده نخ
دستگاه تولید کننده نخ یکی از ماشین آلات نساجی است که در مراحل اولیه تولید پارچه از آن استفاده می شود. وظیفه اصلی این ماشین تبدیل کردن الیاف مختلف به نخ می باشد.
انواع مدل های این نوع ماشین آلات صنعتی
مدل ها و انواع مختلفی از ماشین آلات نساجی در بازار موجود هستند. به طور کلی برای تولید پارچه باید از ماشین ها و دستگاه هایی با مدل و انواع مختلف استفاده شود. انواع ماشین و دستگاه هایی که در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می گیرند به ۴ قسمت تقسیم می شوند که عبارتند از:
۱: ماشین آلات مورد استفاده در مرحله مقدماتی.
۲: دستگاه های مخصوص رنگرزی الیاف.
۳: ماشین آلات مخصوص چاپ پارچه.
۴: ماشین آلاتی که در مرحله نهایی و تکمیلی به کار گرفته می شوند.
مهمترین ماشین آلات نساجی کدامند؟
از جمله مهمترین ماشین آلات نساجی که دراین صنعت مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
ماشین آلات ریسندگی
دستگاه ها و ماشین آلات ریسندگی معمولا برای تبدیل الیاف به نخ مورد استفاده قرار می گیرند. عملکرد این نوع ماشین طی مراحل ویژه ای انجام می گیرد.
ماشین آلات بافندگی
مدل های مختلف از ماشین هایی که برای بافندگی استفاده می شوند شامل دستگاه های بافندگی با اب و جت هوا می باشند. مدل هایی که به نام جت هوا معروفند به کمک نیروی حاصله از هوا کار می کنند. همچنین مدل های ابی نیز به کمک نیروی آب کار بافندگی را انجام می دهند.
ماشین آلات چاپ
این نوع از ماشین های نساجی در انواع و مدل های مختلفی وجود دارند که هر کدام در موارد خاصی مورد استفاده قرار می گیرند. ماشین های چاپی که در صنعت نساجی مورد استفاده قرار می گیرند شامل چاپ تخت، روتاری و غلتکی می باشند.
ماشین آلات رنگرزی
جتهای رنگرزی یکی دیگر از ماشین آلات نساجی است. دستگاه های رنگرزی بر اساس فاکتور های مختلفی به سه دسته تقسیم می شوند. نوع الیاف، نوع پارچه، نسبت L/R و تاثیر آن در رنگ نهایی پارچه از جمله این فاکتور ها می باشند. دستگاه جریان هوا، دستگاه جریان ملایم و دستگاه کاملا غوطه ور مدل های مختلف ماشین رنگرزی هستند.
چرخ خیاطی
معمولا در صنعت نساجی از چرخ خیاطی های صنعتی گوناگونی استفاده می شود. در تولید لباس و منسوجات نساجی برای هر نوع دوختی تقریبا از یک مدل چرخ خیاطی استفاده می شود. چرخ خیاطی بارتک، چرخ خیاطی سوراخ دکمه و چرخ خیاطی اتصال دکمه از جمله مهمترین این دستگاه ها می باشند.
ایمنی ماشین نساجی
کار با ماشین آلات نساجی همواره با خطرات و حوادث غیر مترقبه بسیاری همراه است. معمولا این خطرات و آسیب ها بر اساس بندهای ۵ و ۶ استاندارد ملی ایران در نظر گرفته می شوند. این خطرات به دو دسته مهم تقسیم بندی شده اند. دسته اول خطراتی هستند که با نام الزامات ایمنی عمومی مطرح می شوند. این خطرات در بند ۵ استاندارد مربوط به آن ها پرداخته شده است. دسته دوم خطراتی هستند که با عنوان خطرات ویژه و در بند ۵ استاندارد معرفی شده اند.
پیش از استفاده از استاندارد مربوط به ماشین آلات نساجی باید از وجود خطرات و آسیب ها اطمینان حاصل نمود. لازم به ذکر است که خطرات مهم این دستگاه ها معمولا در رابطه با الزامات ایمنی مد نظر گرفته می شوند.
طراحی دستگاه نساجی
صنعت نساجی صنعتی بزرگ و مهم است که نقش فوق العاده ای در کیفیت زندگی امروزی دارد. به همین دلیل طراحان و متخصصان همیشه به دنبال بهترین و خاص ترین ایده ها برای طراحی ماشین آلات نساجی بوده اند. زیرا بخش های به کار رفته در این ماشین ها تاثیر زیادی بر نوع کارد و تولیدات آنها می گذارند. طراحان و متخصصان جهت طراحی بخش ها و قطعات مختلف ماشین ها از نرم افزارهای پیشرفته ای استفاده می کنند. ساخت بخش های مختلف دستگاه های نساجی با دقت و توجه خاصی انجام می گیرد. زیرا نقص در یک قطعه و یا بخشی از دستگاه بعد ها ممکن است سبب خرابی و از کار افتادگی کل دستگاه شود. همچنین گاهی این نقص ها باعث متضرر شدن خریدار و از دست دادن پروژه در دست تولید او می شود.
ساخت ماشین آلات نساجی
بعد از طراحی ماشین آلات نساجی نوبت به ساخت و تولید ان ها می رسد. بعد از این که کارشناسان طراحی، طرح های مورد نظر خود را ارائه دادند تکنسین های خط تولید وارد عمل خواهند شد. در این مرحله ابتدا فرمن های خط تولید، قطعات مختلف دستگاه را تولید می کنند. لازم به ذکر است که برای ساخت بسیاری از بخش های ماشین آلات باید از روش ها و تکنیک های مختلف استفاده کرد. بعد از ساخت بخش های مختلف دستگاه ان ها را جهت کنترل کیفیت آماده می کنند. در این مرحله تمامی قطعات بر اساس اصولی خاص اندازه گیری می شوند. بعد از گذراندن این مرحله قسمت های تولید شده ماشین آلات را مونتاژ کرده و روانه بازار مصرف می کنند.
نکته: ماشین آلات مورد استفاده در صنعت نساجی بعد از سپری کردن مرحله مونتاژ به روش های متعددی مورد آزمایش قرار می گیرند.
تولید کننده دستگاه ماشین آلات نساجی در ایران
تولید کنندگان ماشین آلات نساجی داخلی همگام با تولید کنندگان مطرح جهان اقدام به ساخت این دستگاه ها نموده اند. خوشبختانه دستگاه هایی که توسط تولید کنندگان ایرانی تولید می شوند از لحاظ کیفیت هم تراز دستگاه های خارجی و وارداتی می باشند. طی سال های اخیر صنعت تولید این ماشین الات در داخل کشور رونق بسیاری گرفته است. تولید کنندگان داخلی انواع ماشین های نساجی را تولید و به بازار عرضه می نمایند. از جمله ماشین های تولید شده ایرانی عبارتند از:
دستگاه های مخصوص بافندگی.
دستگاه های رنگرزی.
دستگاه های ریسندگی.
دستگاه های لاکنی و بوبین پیچ.
دستگاه های متر کن و رول کن پارچه.
تجهیزات و ابزارهای آزمایشگاهی مخصوص صنعت نساجی.
دستگاه های چله پیچی.
ماشین نساجی ایرانی
ماشین آلات نساجی که اخیرا در ایران طراحی و تولید میشوند از لحاظ کیفیت قابل رقابت با نمونه های خارجی می باشند. استفاده از ماشین های نساجی داخلی فواید بسیاری برای تولیدکنندگان به دنبال دارند. از جمله مهمترین این فواید و مزیت ها عبارتند از:
۱: در صورت نیاز به تعویض قطعه ای در دستگاه به راحتی می توان آن قطعه را خریداری و جایگزین کرد.
۲: در صورتی بروز مشکل و خطا در دستگاه تکنسین های داخلی در کمترین زمان ممکن دستگاه را تعمیر خواهند کرد.
۳: نحوه کار با ماشین آلات آسان بوده و کارکنان خط تولید به راحتی می توانند از آنها استفاده کنند.
۴: صرفه جویی در هزینه ها.
۵: جلوگیری از خروج ارز از کشور.
قیمت ماشین آلات نساجی
یک کارخانه در خط تولید خود نیاز به تعداد بسیار زیادی ماشین آلات نساجی دارد. اگر تولید کنندگان بخواهند از دستگاه های خارجی و وارداتی استفاده کنند برای هر دستگاه باید چندین هزار دلار هزینه کنند. در غیر این صورت استفاده از دستگاه های داخلی می تواند میزان هزینه ها را به طرز چشمگیری کاهش دهد. با توجه به تحریم ها ی موجود و نوسانات ارزی قیمت ماشین ها و دستگاه های نساجی نسبتا بالا می باشند. ویژگی هایی مانند مدل، نوع و کارایی ماشین آلات در میزان قیمت آن ها تاثیر گذار می باشند.
خرید دستگاه ماشین آلات نساجی
خرید ماشین آلات نساجی باید توسط افراد متخصص و باتجربه صورت بگیرد. زیرا به دلیل تنوع بالای مدل های ارائه شده خرید بهترین و مناسب ترین دستگاه نیاز به دانش و تخصص لازم دارد. جهت خرید این ماشین آلات می توان به تولید کنندگان داخلی و یا شرکت های وارد کننده معتبر مراجعه نمود.
فروش دستگاه ماشین آلات نساجی
شرکت های بسیاری در کشور وجود دارند که اقدام به واردات ماشین آلات نساجی از سایر کشورها نموده اند. این شرکت ها با در دست داشتن سرمایه مناسب این دستگاه را متناسب با نیاز بازار خریداری و سپس به فروش می رسانند. علاوه بر فروش دستگاه های وارداتی بسیاری از تولید کنندگان داخلی نیز تولیدات خود را به روش های مختلف به فروش می رسانند. به طور کلی بهترین راه برای فروش این تجهیزات شرکت در نمایشگاه های بین المللی و منطقه ای است. تولید کنندگان می توانند از این موقعیت ها برای عرضه و شناساندن تولیدات خود به بازار مصرف و خریداران استفاده کنند.
تعمیرات ماشین آلات نساجی
تعمیر ماشین آلات نساجی یکی از حساس ترین مواردی است که کارخانه ها و شرکت های تولیدی با آن روبرو هستند. بحث نگهداری و تعمیر دستگاه ها به حدی مهم است که اغلب شرکت ها از استراتژی خاصی برای آن پیروی می کنند. عملکرد مناسب و مطلوب ماشین آلات تاثیر مستقیمی بر کیفیت تولیدات نهایی و همچنین بر میزان هزینه ها دارد.
تعمیر و نگهداری انواع ماشین آلات نساجی دارای ۳ مرحله مهم و حساس است.
نگهداری و مراقبت های روزانه ماشین آلات
مراقبت و بازرسی روزانه ماشین آلات نساجی توسط کارگروه متخصص و باتجربه تاثیر بسیاری بر عملکرد آن ها می گذارد. تمیزکردن و چک نمودن دستگاه ها سبب اطلاع یافتن از اختلال و یا خطا در آن ها می شود. بنابراین لازم است کارخانه ها و تولیدی ها در کنار کارکنان خود گروهی مجرب جهت عیب یابی و تعمیر این دستگاه ها استخدام کنند.
مدیران کارخانه های تولید نخ و پارچه جهت تعمیر ماشین آلات باید از یک برنامه بازرسی روزانه پیروی کنند. این کار سبب رفع مشکلات و اختلالات به وجود آمده در کم ترین زمان ممکن می شود.
بازرسی و نظارت کامل بر عملکرد قطعات ماشین آلات
برنامه بازرسی بر سلامت ماشین آلات نساجی و تعمیر به موقع آن نقش موثری در طول عمر مفید دستگاه دارد. زیرا بازرسی به موقع و اصولی موجب می شود تا تعمیر و نظافت دستگاه ها بر اساس جریان تولید انجام شود. در نتیجه خللی در مراحل و زمان تولید ایجاد نمی شود.
تعویض قطعات دستگاه های نساجی
تمامی ماشین آلات نساجی از قطعاتی تشکیل شده اند که بعد از مدتی نیاز به تعویض پیدا می کنند. این قطعات را در اصطلاح یدکی می نامند. قطعات یدکی به منظور طول عمر دستگاه ها و حفظ عملکرد آنها به کار گرفته می شوند. بنابراین تولید کنندگان صنایع نساجی باید قطعات یدکی متعددی در دسترس داشته باشند تا در صورت نیاز آن را جایگزین قطعه معیوب نمایند. لازم به ذکر است که تعویض قطعه معیوب و جایگزین کردن آن با قطعه یدکی نیاز به تخصص و تبحر خاص دارد. این کار معمولا توسط تعمیرکاران و تکنسین های باتجربه صورت می گیرد.
استهلاک ماشین آلات نساجی
استهلاک ماشین آلات نساجی ۷ سال در نظر گرفته شده است. این نرخ شامل کلیه دستگاه ها و تجهیزاتی می شود که در صنایع نساجی مورد استفاده قرار می گیرند. استهلاک حالتی است که طی آن هزینه های دارایی یک شرکت را مشخص می کنند. در حقیقت استهلاک میزان بهره گیری از یک دارایی است.
نام دستگاه های صنعت نساجی
ماشین آلات نساجی انواع بسیار متنوعی دارد که مهمترین آن ها عبارتند از:
ماشین آلات بافندگی تخت
دستگاه کشش
ماشین حلاجی
دستگاه حلاجی تمام اتوماتیک و کامپیوتری
ماشین آلات مخلوط کن الیاف
ماشین شانه زنی
دستگاه تغذیه و زننده ضایعات الیاف برگشتی
ماشین تکمیل نخ
دستگاه کشباف گردباف تخت و استوانه ای
دستگاه شش لاکنی
دستگاه های اپن اند نیمچه نخ
ماشین رنگرزی
ماشین چاپ
دستگاه برش الیاف و پارچه
سخن پایانی
تنوع و گستردگی ماشین آلات نساجی بسیار زیاد است. به کار گیری تک تک این دستگاه ها در خط تولید باعث افزایش سرعت و بالا رفتن سطح کیفیت کار می شوند.دستگاه سانفور یک دستگاه لازم و ضروری در صنعت نساجی و تولید انواع پارچه است. عملکرد این دستگاه به صورتی است که تار و پود پارچه را کش می دهد. همچنین هر چه کیفیت این ماشین ها در سطح بالاتری باشد به همان میزان تولید مرغوب تر و بالاتر خواهد بود. همچنین دستگاه سانفور برای جلوگیری از آبرفت پارچه در زمان شست و شوی پارچه در جهت طول خود تحت فشار قرار خواهد گرفت.
سوالات متداول
از ماشین آلات نساجی برای تولید و تهیه پارچه با کاربردهای مختلف استفاده می شود. تمامی مراحل تولید پارچه اعم از ریسندگی، بافندگی، رنگرزی ، چاپ و غیره تماما به کمک این دستگاه ها انجام می گیرد.
دستگاه رنگرزی یکی از مهمترین ماشین آلات نساجی است. ماشین رنگرزی دارای مدل ها ی مختلفی است و عملکرد همه آن ها در نهایت موجب رنگ شدن الیاف خواهد شد. نحوه عملکرد این ماشین این گونه است که ابتدا الیاف را درون دستگاه قرار می دهند. سپس آن را بر اساس مکانیزم خاصی به رنگ آغشته می کنند.
- ماشین آلات ریسندگی
- ماشین آلات بافندگی
- ماشین آلات چاپ
- ماشین آلات رنگرزی
- چرخ خیاطی